UBND PHƯỜNG GIẢNG VÕ

TRƯỜNG TH THÀNH CÔNG B

BÀI TUYÊN TUYỀN PHÒNG BỆNH THUỶ ĐẬU, QUAI BỊ

THÁNG 12 - NĂM HỌC 2025 - 2026

1. Bệnh Thủy đậu

Hiện nay thời tiết đang giao mùa, độ ẩm không khí  rất cao là môi trường thuận lợi cho một số bệnh truyền nhiễm bùng phát và lây lan nghiêm trọng  đặc biệt là bệnh thủy đậu bắt đầu xuất hiện và ngày càng tăng nhanh tại các khu vực dân cư đông đúc như nhà trẻ , mẫu giáo , trường học … Để chủ động phòng tránh  được dịch bệnh các đồng chí giáo viên trong trường đã tích cực tuyên truyền tới các bậc phụ huynh, học sinh có thêm kiến thức , kỹ năng phòng tránh bệnh thủy đậu .

* Nguyên nhân gây bệnh

- Thủy đậu là bệnh gây ra do virus varicella- zoster, bệnh rất dễ lây cho những người không có miễn dịch với nó.

- Các cơ sở chăm sóc trẻ em trường học và gia đình là nơi rất dễ lây bệnh do tiếp xúc trực tiếp với phát ban hoặc qua những bụi nước có chứa virut gây bệnh khi người bệnh ho hoặc hắt hơi.

- Bệnh gặp ở mọi lứa tuổi nhưng thường gặp nhất ở trẻ em. Bệnh xảy ra ở người lớn nặng hơn trẻ em.

- Bệnh có thể rải rác hoặc bùng phát thành các vụ dịch lớn nhỏ ở nơi đông dân cư, điều kiện vệ sinh kém.

* Triệu trứng và dấu hiệu của bệnh.

- Triệu trứng thường xuất hiện từ 14-16 ngày sau lần tiếp xúc đầu tiên với người bệnh.

- Biểu hiện của bệnh.

+ Sốt nhẹ từ 1-2 ngày.

+ Cảm giác mệt mỏi, chán ăn, đau mỏi người và toàn thân phát ban.

+ Ban thủy đậu thường dưới dạng những chấm đỏ lúc đầu sau đó phát triển thành các mụn nước.

+ Đầu tiên ban mọc ở đầu, mặt, cổ, thân người và các chi.

+ Ban thủy đậu thường rất ngứa.

* Chăm sóc và phòng bệnh

- Chống nhiễm khuẩn, hạ sốt, an thần .

-Tại chỗ: Nốt đậu dập vỡ nên chấm xanh Methylen, su bạc….

- Nên cách ly người bênh 5 đến 7 ngày để tránh lây lan.

- Luôn mặc quần áo thoáng mát, tránh nước và gió cho người bệnh…

- Vệ sinh cá nhận sạch sẽ.

- Ăn uống đủ chất, uống nhiều nước trong ngày.

- Chú ý cắt ngắn móng tay, giữ sach tay.

- Trẻ nhỏ phải cho mang bao tay, xoa bột tan vô khuẩn hoặc phấm rôm khắp người đề trẻ đỡ ngứa.

- Tắm rửa bằng các dung dịch sát khuẩn.

- Tránh cọ xát là các bóng nước bị vỡ.

- Tiêm phòng vaccine chống thủy đậu.

Bệnh thủy đậu tuy nhẹ nhưng chúng ta phải chăm sóc, điều trị tốt để đề phòng biến chứng do bệnh thủy đậu gây ra như nhiễm trùng nốt phỏng, viêm phổi, viêm màng não …

2.Bệnh quai bị là gì ?

  Bệnh quai bị là một bệnh nhiễm trùng cấp tính do virus gây nên. Bệnh dễ lan truyền từ người này sang người khác một cách dễ dàng và thường xảy ra vào mùa thu, mùa đông khi thời tiết bắt đầu chuyển lạnh, và bệnh gia tăng theo mùa.

Dịch bệnh thường xuất hiện ở những nơi dân cư đông đúc như trường học, chung cư …

* Bệnh lây truyền như thế nào? 

Bệnh lây truyền chủ yếu qua đường hô hấp do tiếp xúc với nước bọt, hoặc các chất tiết ra từ mũi họng của người bệnh. 

Một người bị quai bị có khả năng lây truyền vi-rút 3 ngày trước khi có biểu hiện bệnh ( trước khi tuyến nước bọt bị sưng ) và khoảng 9 ngày sau khi khởi phát bệnh.
Thời gian ủ bệnh ( thời gian từ khi tiếp xúc với nguồn bệnh đến khi khởi phát bệnh ) là 12 đến 25 ngày .

* Đối tượng dễ mắc bệnh quai bị : 

Tất cả những ai chưa từng bị quai bị lúc còn bé hoặc chưa được tiêm phòng vắc-xin ngừa quai bị đều có khả năng bị nhiễm bệnh. Triệu chứng thường xuất hiện bắt đầu từ ngày thứ 14 đến ngày thứ 21 sau khi nhiễm trùng.

Đối trượng dễ nhiễm bệnh nhất là trẻ em tuổi từ 10 đến 15 tuổi.

* Các triệu chứng của bệnh : Những triệu chứng xuất hiện rất sớm ngay cả trước khi các tuyến nước bọt bắt đầu sưng lên. Bệnh nhân mắc bệnh quai bị sẽ cảm thấy mệt mỏi, ăn không ngon, mất vị giác, và thông thường nhất là sốt và chứng đau đầu.
* Biểu hiện bệnh nhân thường gặp :

- Dấu hiệu nhiễm trùng : Sốt cao, cò thể lên đến 40⁰C, khô miệng, nuốt đau, nhức đầu.
- Sưng to tuyến nước bọt vùng dưới hàm ở 1 bên hoặc cả 2 bên .

-   Ở các trẻ vị thành niên có thể có sưng căng và đau tinh hoàn 1 bên hoặc 2 bên. Bệnh tiến triển và tự khỏi trong vòng 10 ngày ( nếu không có biến chứng ).

* Phòng ngừa quai bị : 

Hiện nay bệnh quai bị chưa có thuốc điều trị nhưng bệnh quai bị có thể phòng ngừa được nhờ vào vaccin tiêm chủng. Thuốc tiêm chủng này có thể dùng cho bất cứ lứa tuổi nào trên 1 tuổi, liều 2 được tiêm trước tuổi dậy thì. Vaccin này an toàn, không gây sốt, khả năng bảo vệ đến 95% sau liều 1 và được bảo vệ đến 25 năm nữa sau liều 2.

* Ngăn chặn dịch quai bị : 

Cách ly người bệnh ở nhà, không tiếp xúc với những người xung quanh, khi tiếp xúc phải mang khẩu trang. Thời gian cách ly người bệnh trong khoảng 10 ngày kể từ khi bắt đầu sưng tuyến mang tai. Ở trường học, khi phát hiện trẻ mắc bệnh quai bị thì cần cho nghỉ học ngay để tránh lây cho học sinh khác.

Trong thời gian dịch phát triển mọi người nên thường xuyên rửa tay với xà phòng, đảm bảo vệ sinh cá nhân hằng ngày. Làm sạch đường hô hấp bằng cách súc miệng với dung dịch nước muối hoặc các dung dịch sát khuẩn đường mũi họng có bán tại các hiệu thuốc tây. Hạn chế tiếp xúc với người bệnh. Hạn chế tới những nơi tập trung đông người, Đặc biệt tại các phòng chật hẹp nơi đang có dịch. Tăng cường sức khỏe bằng ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, tập luyện thể dục và nghỉ ngơi hợp lý. Cần đến khám tại các cơ sở y tế ngay khi có biểu hiện bệnh.

* Phương pháp điều trị bệnh quai bị : Hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu đối với quai bị. Việc điều trị bệnh chủ yếu là điều trị triệu chứng và nâng cao thể trạng bệnh nhân:

- Cho bệnh nhân nằm nghỉ tuyệt đối nhất là khi có biến chứng sưng tinh hoàn.
- Dùng thuốc hạ sốt, giảm đau như Paracetamol, Aspirine.

- Súc miệng nước muối.

- Cho bệnh nhân ăn chế độ ăn lỏng và nhẹ, uống nhiều nước, tránh sử dụng các thức ăn, nước uống có vị chua.

- Chườm ấm hoặc chườm mát vùng góc hàm để giảm đau và giảm sưng tuyến nước bọt. Có thể dùng bài thuốc nam sau đây để bôi tại chỗ: hạt gấc đập bỏ vỏ ngoài, giã nhuyễn, ngâm với rượu trắng bôi tại vùng  má bị sưng 4 - 5 lần/ngày.